14/12/09

On the Waterfront, Elia Kazan, 1954


 "Το Λιμάνι της Αγωνίας" είναι μία κλασική, πολυβραβευμένη ταινία από τον Ελληνικών ριζών (Ηλίας Καζαντζόγλου το αληθινό του όνομα) Αμερικανό σκηνοθέτη Elia Kazan και το 1954.
Το σενάριο του Schulberg (σε συνεργασία με τον Kazan) βασίστηκε σε πραγματικά γεγονότα, όπως αυτά παρουσιάστηκαν σε μια σειρά από άρθρα του δημοσιογράφου Malcolm Johnson, με τίτλο "Έγκλημα στο λιμάνι".
 Τα άρθρα αυτά, που κέρδισαν και το βραβείο Πούλιτζερ, είχαν δημοσιευτεί σε εικοσιτέσσερις συνέχειες στην εφημερίδα "New York Sun" και αποκάλυψαν τη διαφθορά, τον χρηματισμό και τα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών των γκάνγκστερ που είχαν τον έλεγχο του συνδικάτου των λιμενεργατών της Nέας Yόρκης.

 Η υπόθεση της ταινίας:
 Ένας πρώην πυγμάχος, φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, κάνει διάφορα θελήματα για λογαριασμό των συνδικάτων. Όταν συνειδητοποιεί ότι ο συνδικαλιστικός του φορέας έχει αλωθεί από το οργανωμένο έγκλημα και εκμεταλλεύεται τους λιμενεργάτες, αποφασίζει να εμφανιστεί στην αρμόδια κρατική επιτροπή και να πει την αλήθεια.


 Η ταινία ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από μερίδα του πνευματικού κόσμου της Αμερικής, οι οποίοι θεώρησαν ότι ο γνωστός για τις σχέσεις του με τους μηχανισμούς του μακαρθισμού σκηνοθέτης πλήττει σκόπιμα τα σωματεία λιμενεργατών, παρουσιάζοντας τους επικεφαλής ως γκάνγκστερ και προτρέποντας τα μέλη να τους "καρφώνουν" στις επιτροπές. Ίσως και να μην είχαν άδικο..



Ο αξέχαστος Marlon Brando γράφει ιστορία ως Terry Malloy. Επιστρέφει σπίτι του μετά από μία αποτυχημένη πορεία στο χώρο του Boxing. Ο αδελφός του Charley, μεγάλη ερμηνεία και από τον Rod Steiger, είναι το δεξί χέρι του διαφθερμένου Αρχιγκάνγκστερ Johny Friendly και επικεφαλής του συνδικάτου του Λιμανιού. Ο Μπράντο λοιπόν θα τεθεί υπό την προστασία του John Friendly και όλοι οι εργάτες θα τον αντιπαθούν αλλά και θα τον σέβονται -από φόβο όμως-. Χωρίς ουσιαστικά να το πάρει χαμπάρι, θα γίνει μέλος της συμμορίας και θα καταλήξει συνεργός σε έγκλημα που θα προκύψει από εκφοβισμό προς έναν εργάτη προκειμένου να μην τους "καρφώσει". Αυτό ήταν!
Ο μέγας Μπράντο ξεκινά μία περιπλάνηση προς την αναζήτηση της αλήθειας με σκοπό να ξεσκεπάσει τον Αρχιγκάνγκστερ και να διαλύσει τη συμμορία. Στην προσπάθειά του αυτή θα τεθεί αντιμέτωπος με πολλούς. Θα προσπαθήσει λοιπόν να αποδείξει σε όλους μα κυρίως και πρωτίστως στον εαυτό του ότι δεν είναι "αλήτης", "προδότης" και "φονιάς", όπως χαρακτηριστικά έχει ονομαστεί.
 Σύμμαχοι του Μπράντο, η αδελφή του θύματος, Edie Doyle (Eva Marie Saint), την οποία και θα ερωτευθεί, και ο παππάς (μεγάλη ερμηνεία και από τον Karl Malden).
 Στο τέλος, μετά από τις εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις που θα δεχτεί και όταν οι τύχες ολόκληρης της κοινωνίας βασίζονται πάνω του, θα τα καταφέρει να φτάσει στη λύτρωση μέσα από ένα δυνατό φινάλε.
 

Ασπρόμαυρο φυσικά, με έξοχη φωτογραφία, όμορφους φυσικούς χώρους όπου έγιναν τα γυρίσματα, πολύ δυνατές ερμηνείες στο σύνολό τους, σημαντικούς συμβολισμούς και νοήματα, εξαιρετική σκηνοθεσία απ' τον Καζάν, αξέχαστη εμφάνιση απ' τον Μάρλον Μπράντο. Σίγουρα το φιλμ θα ήταν διαφορετικό με οποιονδήποτε άλλο πέραν του Μπράντο, στον οποίο το "On the Waterfront" αλλά και ο ίδιος ο Καζάν χρωστάνε πολλά!
 Μοναδικό "αρνητικό" σημείο της ταινίας, το γεγονός ότι κρίθηκε ως -και φυσικά είναι- αμφιλεγόμενη. Αλλά κι αυτό μονάχα ως προς τις προθέσεις της, γιατί η κάμερα του Kazan και οι ερμηνείες επισκίασαν κάθε "δυσάρεστη" πτυχή της.

Στο "On the Waterfront" πρωτοεμφανίστηκαν οι Εύα Μαρί Σεντ, Μάρτιν Μπάλσαμ και Πατ Χινγκλ.

 Η ταινία απέσπασε 8 βραβεία Όσκαρ (υποψήφια για 12 συνολικά): καλύτερης ταινίας (στον παραγωγό Σαμ Σπίγκελ), σκηνοθεσίας (στον Ελία Καζάν), σεναρίου (στον Μπαντ Σούλμπεργκ), φωτογραφίας (στον Μπόρις Κάουφμαν), καλλιτεχνικής διεύθυνσης (στον Ρίτσαρντ Ντέι), καλύτερου μοντάζ (στον Τζιν Μίλφορντ), αντρικής ερμηνείας (στον Μάρλον Μπράντο), και δεύτερης γυναικείας ερμηνείας (στην Εύα Μαρί Σεντ).

Μία κλασική ταινία από τα 50s. Με το America America οι δύο καλύτερες του Καζάν, ενώ ο Μάρλον Μπράντο ως Τέρι Μαλόι μας δίνει ότι καλύτερο μετά τον Δον Κορλεόνε στον Νονό!

Γιατί πώς να το κάνουμε ρε παιδιά, μεγάλος προδότης ο Καζάν, αλλά και πολύ μεγάλος σκηνοθέτης!
 
Βαθμολογία: 9,5/10

1 σχόλιο:

Laplace είπε...

εκπληκτική ταινια αδελφε
ο μαρλον μπραντο αγαπημενος..εκπληκτικος κ εδω..
σωστο το review,σωστο το 9.5